Private estate in a meadow

Housing and nature development as one

zevenhuizen, NL | 2020 – 2021 | design study | housing, nature development | private


Het project Leefgoed Zevenhuizen verkent de ontwikkelmogelijkheden van een voormalig agragrisch kavel. De opgave betreft de uitbreiding van het reeds bestaande woonprogramma, de ontwikkeling van het monofunctionele akkerland naar een biodivers en productief landschap en een verbeterde verbinding tussen wonen en natuur.

Op het leefgoed gaat natuurontwikkeling hand in hand met een comfortabele woonomgeving. Met als drager het huidige cultuurlandschap krijgt water een prominente rol toebedeeld, afgewisseld met voedselbossen, stukjes wildernis en open weide. Het bos vormt behalve drager voor het ecosysteem met fruitbomen, en een grote diversiteit aan insecten, vogels en beplanting, een essentieel onderdeel van een systeem van windvangers. Deze voorziet in de benodigde beschutting voor de teelt en draagt in belangrijke mate bij tot een comfortabel verblijf op het leefgoed. Het terrein is een oase van rust (privacy), waarbij zaken als duurzaamheid, energietransitie en circulariteit als waarde gezien worden. Het op deze wijze nieuw te ontwikkelen leefgoed heeft educatieve waarde voor derden, bijvoorbeeld voor basisschoolleerlingen.

Het terrein wordt aangelegd volgens de principes van permacultuur. Mede vanuit de wens beheer en onderhoud van de buitenruimte (op termijn) te minimaliseren wordt ingezet op een zichzelf min of meer in stand houdend ecosysteem. Flora en fauna worden dusdanig gebalanceerd dat een cyclische wijze van natuurbeheer tot stand wordt gebracht. Diverse dieren, zoals kippen en varkens, maar ook een veelheid aan insecten en vogels zijn onderdeel van het systeem. Alhoewel er geen (harde) productiedoelstellingen worden geformuleerd worden er d.m.v. het voedselbos wel degelijk opbrengsten gerealiseerd. Vanuit een structurele samenwerking met wetenschap en onderzoek wordt waarde toegevoegd. Het leefgoed doet dienst als proeftuin/laboratori­um (NatureLab) voor allerhande ontwikkelingen m.b.t. duurzame voedselproductie/permacul­tuur/ecologisch beheer etc. De hof fungeert als katalysator of stepping stone binnen de door provincie en gemeente te realiseren ecologische verbindingszone.

Vanuit de sterke wens en behoefte om een bete­re verbinding tussen landschap en wonen te re­aliseren, is de idee van een eigentijdse boeren­hoeve of hof geboren als ruimtelijke analogie/typologie. De hof staat garant voor beschutting en leefkwaliteit. Hierbij wordt het gehele terrein als hof be­schouwd, waarbij de kavelgrenzen meer of minder omsloten zijn; zowel groenvolumes als bouwvolumes markeren de hof. Een voedselbos vormt het hart van de hof en kent verschillende hoedanigheden; kruidentuin, moestuin, boom­gaard, bos, vijvers en weides. De hof vormt integraal onderdeel van de nieuw te realiseren groene schakel/ecologische verbin­dingszone in het gebied Zuidplaspolder.

Het zuidwestelijk deel van het leefgoed bevat de woonfuncties, welke grotendeels omgeven zijn door een siertuin met terrassen. Het programma van de bestaande woning wordt uitgebreid met diverse functies gerelateerd aan ontmoeting. Zo wordt voorzien in een grote leefruimte met professionele keuken en eetgelegenheid om – ook – met groter gezelschap te gebruiken. De ruimtes staan in naadloze verbinding met het omringende landschap, waardoor het buiten leven geactiveerd wordt. In de kas/serre, integraal onderdeel van dit cluster, worden niet alleen planten gekweekt, maar er wordt ook muziek gemaakt. Vanuit de keuken is een kleine moestuin/kruidentuin bereikbaar.